Poczucie bezpieczeństwa w parkach miejskich. Przykład badań jakościowych przeprowadzonych wśród mieszkańców Krakowa

Autor

  • Maciej Kędzierski Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej, Instytut Geografii

DOI:

https://doi.org/10.24917/20845456.13.13

Słowa kluczowe:

Kraków; parki miejskie; poczucie bezpieczeństwa; strach przed przestępczością; tereny zielone

Abstrakt

Celem publikacji jest przedstawienie poczucia bezpieczeństwa mieszkańców Krakowa, z uwzględnieniem poczucia bezpieczeństwa na terenie wybranych parków miejskich. Dodatkowo dokonano próby określenia uwarunkowań poczucia bezpieczeństwa badanych osób. Wyniki oparte są na badaniach jakościowych przeprowadzonych wśród użytkowników parków (N = 36) za pomocą wywiadów pogłębionych (IDI). Wywiady przeprowadzono z respondentami o różnych wieku i płci. Badania wykazały bardzo wysoki poziom poczucia bezpieczeństwa na terenie parków miejskich u mieszkańców Krakowa. Rozmowy potwierdziły, że bezpieczeństwo nie jest najistotniejszym problemem krakowian. Zauważono pewnego rodzaju paradoks polegający na zmniejszeniu poczucia bezpieczeństwa w dzielnicach zamieszkanych przez respondentów w stosunku do ogólnego poczucia bezpieczeństwa, co stoi w sprzeczności z literaturą podmiotu. Ponadto wykazano, że istotnym czynnikiem wpływającym na obniżenie poczucia bezpieczeństwa w Krakowie jest obecność pseudokibiców związanych z klubami piłkarskimi. Przeprowadzone wywiady są potwierdzeniem policyjnych analiz wykazujących wzrost poczucia bezpieczeństwa wśród obywateli Polski na przestrzeni ostatnich lat.

Bibliografia

Andrews, M., Gatersleben B. (2010). Variations in perceptions of danger, fear and preference in a simulated natural environment, Journal of Environmental Psychology, 30(4), 473–481.

Blumer, H. (2007). Interakcjonizm symboliczny. Perspektywa i metoda. Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS.

Bogacka, E. (2017). Problematyka badawcza z zakresu poczucia bezpieczeństwa człowieka w przestrzeni miasta, Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica, 27, 141–151.

Ferraro, K.F. (1995). Fear of Crime: Interpreting Victimization Risk. New York: State University of New York Press.

Garner, B.J. (1967). Models of urban Geography and Sattlement Location. W: Chorley R.J., Hagget, P. (red.), Models in Geography. London: Methuen.

Guzik, R. (2000). Przestrzenny obraz przestępczości w prasie krakowskiej. W: Domański B. (red.), Studia nad rozwojem lokalnym i regionalnym, Prace Geograficzne, Instytut Geografii UJ, 106, 197 16.

Hale, C. (1996). Fear of Crime: A Review of the Literature, International Review of Victimology, 4(2), 79–150.

Hołyst, B. (2014). Bezpieczeństwo. Ogólne problemy badawcze. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Jorgensen, A., Anthopoulou, A. (2007). Enjoyment and fear in urban woodlands – Does age make a difference?, Urban Forestry & Urban Greening, 6(4), 267–278.

Kennedy, L.W., Silverman R.A. (1985). Perception of Social Diversity and Fear of Crime, Environment and Behavior, 17(3), 275–295.

Klamut, R. (2012). Bezpieczeństwo jako pojęcie psychologiczne, Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej, Ekonomia i Nauki Humanistyczne, 19(4), 41–51. DOI: 10.7862/rz.2012.einh.26.

Madge, C. (1997). Public parks and the geography of fear, Tijdschrift voor economische en sociale geografie, 88(3), 237–250.

Mak, B.K.L., Jim, C.Y. (2018). Examining fear-evoking factors in urban parks in Hong Kong, Landscape and Urban Planning, 171, 42–56.

Maslow, A. (1943). A theory of human motivation, Psychological Review, 50(4), 370–396. DOI: 10.1037/h0054346.

Maas, J., Verheij R.A., Groenewegen P.P., de Vries S., Spreeuwenberg P. (2006). Green s p a c e , urbanity, and health: how strong is the relation?, Journal of Epidemiology & Community Health, 60, 587–592.

Ostaszewski, P. (2014). Lęk przed przestępczością. Aspekty teoretyczne, metodologiczne i empiryczne. Warszawa: Lex Wolters Kluwer.

Schipperijn, J., Cerin, E., Adams, M., Reis, R., Smith, G., Cain, K., Christiansen, L., Dyck, D., Gidlow, C., Frank, L.D., Mitáš, J., Michael, P., Deborah, S., Grant, S., Sallis J.F. (2017). Access to parks and physical activity: an eight country comparison, Urban Forestry and Urban Greening, 27, 253–263.

Schroeder, H., Anderson L.M. (1984). Perception of personal safety in urban recreation sites, Journal of Leisure Research, 16(2), 178–194.

Siemaszko, A. (2009). Polskie Badanie Przestępczości (PBP) 2007–2009: Analiza wybranych rezultatów, Archiwum Kryminologii, 31.

Maruthaveeran, S., van den Bosch, C.K. (2014). A Socio-Ecological Exploration of Fear of Crime in Urban Green Spaces – A Systematic Review, Urban Forestry & Urban Greening, 13(1), 1–18.

Maruthaveeran, S., van den Bosch, C.K. (2015). Fear of crime in urban parks – What the residents of Kuala Lumpurhave to say?, Urban Forestry & Urban Greening, 14, 702–713.

Wilczyński, W. (2011). Ideowe źródła i tożsamość geografii. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.

Wilson, J., Kelling, G. (1982). The police and neighborhood safety: Broken windows, The Atlantic Monthly, 127, 29–38.

Wolfe, M., Mennis, J. (2012). Does vegetation encourage or suppress urban crime? Evidence from Philadelphia, PA. Landscape and Urban Planning, 108(2–4), 112–122.

Zięba, R. (1999). Instytucjonalizacja bezpieczeństwa europejskiego: koncepcje – struktury – funkcjonowanie. Warszawa: Scholar.

Netografia:

Biuro Badań Społecznych Obserwator, (2015, 12 października). Raport z badań ilościowych „bezpieczeństwo w Krakowie”, zrealizowanych dla urzędu miasta Krakowa wydział bezpieczeństwa i zarządzania kryzysowego. Pozyskano z http://www.ksp.wpia.uj.edu.pl/documents.

https://zzm.krakow.pl/zzm/parki.html. (2018, 22 czerwca)

http://www.policja.pl/pol/aktualnosci/142130,Rekordowy-poziom-poczuciabezpieczenstwa.html. (2017, 24 kwietnia)

Pobrania

Opublikowane

2019-12-30

Numer

Dział

Artykuły