Zabytki kolejnictwa Krakowa jako część potencjału turystycznego miasta

Autor

  • Małgorzata Szelińska-Kukulak Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej, Instytut Geografii
  • Józef Kukulak Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej, Instytut Geografii

Słowa kluczowe:

Krakowski Szlak Techniki, Kraków, turystyka, zabytki kolejnictwa

Abstrakt

Artykuł ma formę przeglądu zabytkowych obiektów kolejnictwa na terenie miasta Krakowa i ich oceny pod kątem wykorzystania turystycznego. Dokonano tego w oparciu o materiały z wielu publikacji, a przede wszystkim na podstawie własnych obserwacji wybranych obiektów zabytkowych. Przedstawiono szczegółowo siedem obiektów związanych z historycznym rozwojem kolejnictwa Krakowa oraz skrótowo obiekty na Krakowskim Szlaku Techniki. Prezentowane treści zawierają informacje aktualne (rok 2017), jakkolwiek są miejscami wzbogacone o fakty historyczne, związane z postępującym rozwojem kolejnictwa w Krakowie (od połowy XIX wieku).

Starano się uwypuklić te cechy zabytków, które są potencjalnie możliwe do wykorzystania w prezentowaniu atrakcyjności miasta turystom zainteresowanym historycznymi obiektami techniki (m.in. architektura XIX-wiecznego, dawnego budynku Dworca PKP Kraków Główny - uważanego w czasach jego powstania za najwspanialszy dworzec kolejowy Monarchii Austro-Węgierskiej, nowatorskie rozwiązania pierwszego dwupoziomowego skrzyżowania szlaków komunikacyjnych w Krakowie, wykorzystanie dawnego mostu rzecznego do przejazdu koleją). Większość prezentowanych obiektów jest skupiona w niewielkiej od siebie odległości, ponadto są one komunikacyjnie łatwo dostępne. Z dokonanego przeglądu obiektów i oceny ich atrakcyjności wynika, że potencjalnie mogą one stanowić dodatkowy walor turystyczny miasta. Mają one charakter specjalistyczny, ale mogą wzbogacić lub zmodyfikować standardowe kierunki tras turystycznych po mieście.

Bibliografia

Dyba, O. (1995). Zabytki techniki w Krakowie i na terenie województwa krakowskiego. W: Zabytki komunikacji w krajobrazie ziemi krakowskiej. Europejskie Dni Dziedzictwa Kulturowego. Kraków, 16–17 września 1995. Kraków: Regionalny Ośrodek Studiów i Ochrony Środowiska Kulturowego w Krakowie, 1–4.

Golat, R. (2004). Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Komentarz. Kraków: Zakamycze.

Historia i ochrona zabytków w transporcie. (2002). Zeszyty Naukowo-Techniczne Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji w Krakowie, 51(100).

Jędrysiak, T. (2011). Turystyka kulturowa w obiektach poprzemysłowych – zagadnienia ogólne. Turystyka Kulturowa, 6, 17–35.

Kowalczyk, A. (2002). Geografia turyzmu. Warszawa: PWN.

Kronenberg, M. (2007). Turystyka dziedzictwa przemysłowego – próba sprecyzowania terminologii. W: T. Burzyński (red.), Dziedzictwo przemysłowe jako strategia rozwoju innowacyjnej gospodarki, Materiały IV Międzynarodowej Konferencji Naukowo Praktycznej, Zabrze, 6–7.09.2007. Katowice: Wydawnictwo GWSH, 33–42.

Kruczek, Z. (2002). Polska. Geografia atrakcji turystycznych. Kraków: Proksenia.

Kurek, W. (red.) (2007). Turystyka. Warszawa: PWN.

Kurowska-Ciechańska, J., Ciechański, A. (2007). Koleje. Warszawa: Wydawnictwo Carta Blanca.

Lijewski, T., Mikułowski, B., Wyrzykowski, J. (1985). Geografia turystyki Polski. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.

Meyer, B. (red) (2010). Potencjał turystyczny. Zagadnienia przestrzenne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, nr 590, Ekonomiczne Problemy Usług, nr 52. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.

Pochwała, S. (2005). Krakowski szlak techniki. W: Zabytki transportu – potencjał kulturowy i turystyczny. Zeszyty Naukowo-Techniczne Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji w Krakowie, 74(125), 93–106.

Pochwała, S. (2006). Małopolskie Szlaki Techniki. Kraków: Małopolskie Forum Edukacji Europejskiej.

Szelińska-Kukulak, M. (2015). Monuments of Technology as Objects of Industrial Tourism in Poland, with Particular Emphasis on Malopolska Region. W: Natural and cultural heritage: interdisciplinary researches, preservation and development. Sankt-Petersburg: Herzen State Pedagogical University of Russia, 319-330.

Szelińska-Kukulak, M., Kukulak, J. (2016). Ochrona zabytków techniki transportowej w południowo-wschodniej Polsce. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica, 10, 223–243.

Szymalski, W. (2007). Kolejowe atrakcje turystyczne. Zielone Światło. Biuletyn Centrum zrównoważonego Transportu, 11.

Turystyka w obiektach poprzemysłowych. (2004). Warszawa: Polska Organizacja Turystyczna.

Warszyńska, J, Jackowski, A. (1978). Podstawy geografii turyzmu. Warszawa: PWN.

Wieja, T., Chmura, J. (2011). Krakowski szlak techniki – pierwsza postindustrialna miejska trasa turystyczna w Polsce. Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki, 2(39), 173–189.

Wyrzykowski, J. (2010). Potencjał turystyczny w ujęciu geograficznym. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, nr 590, Ekonomiczne Problemy Usług, nr 52, 33–42.

Zabytki transportu – potencjał kulturowy i turystyczny. (2005). Zeszyty Naukowo-Techniczne Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji w Krakowie, seria: materiały konferencyjne, 74(125).

Zajadacz, A. (2004). Potencjał turystyczny miast na przykładzie wybranych miast Sudetów Zachodnich. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.

Pobrania

Opublikowane

2017-12-30

Numer

Dział

Artykuły